La vita è bella – Đời vẫn đẹp nếu ta còn hy vọng

Cuộc đời vẫn đẹp là câu nói thì dễ, làm thì vô cùng khó, bởi con người không biết phải nhủ lòng bao nhiêu để thẩm thấu cuộc đời qua niềm lạc quan nếu phải ngập ngụa giữa những lúc đen tối nhất. Chẳng nói xa xôi, cuộc sống bây giờ người ta thường than vãn bi ai những nỗi khổ đâu đâu mà nhiều khi tôi không cảm nhận được, có lẽ một phần do tính cách tôi vốn lạnh lùng, nhưng một phần là do mấy nỗi bi ai bây giờ đa phần cũng vớ vỉnh. Bạn cứ xem người ta quỳ lạy, hôn ghế mấy vị thần tượng mà tôi chỉ muốn lao vào túm đi vào … trại tập trung bỏ đói bỏ khát để thức tỉnh tình yêu tình iếc rững mỡ dư thời giờ quá đâm bệnh hoạn. Tôi tôn trọng tuổi trẻ của người khác, nhưng với điều kiện là bản thân người đó phải tự trọng trước đã, còn khi người ta đã không biết tự trọng thì tôi chẳng rỗi để tôn trọng làm gì.

Đôi lúc tôi tự hỏi vì cuộc đời chúng ta đẹp quá rồi nên chúng ta lại bôi đen cho nó u ám bớt đi chăng? Cuộc sống bây giờ trớ trêu đúng là như vậy đó, đời ai xấu thì mới phải lo gầy dựng, còn đời ai đẹp thì phần đông cứ phải phá phách hoặc gây hại để chứng tỏ bản thân. Phải lo cảnh báo, giáo dục vệ sinh học vụ để trưởng thành á, ui dzời, thế giới bây giờ, Việt Nam bây chừ dân chả thiếu, để tụi đấy nhiễm khuẩn từ đít thần tượng chết phức cho rảnh đất nói nhiều làm gì. Rảnh đất để những con người muốn sống được sống, được cống hiến, được tận hưởng và yêu kiều cuộc đời. Tư tưởng Phát xít quá phải không, mà tôi đang viết về một phim phản Phát xít đấy, bởi vì phản Phát xít nên mới phải phát xích bài xích thứ mầm mống phát xích trong lòng người – rững mỡ quá mới suy nghĩ bệnh hoạn, thứ bệnh hoạn phá hoại cuộc sống.

Tôi hận chủ nghĩa Phát xít, dù chẳng hiểu nhiều về nó, có bị đá vào thời Phát xít đâu mà hiểu. Tôi chỉ biết mình hận sự bất công của chủ nghĩa Phát xít áp vào người Do Thái, hận sự tàn ác của quân Đức đã giết triệu triệu người chết oan uất chỉ vì tư tưởng bệnh hoạn của Hitler. Tôi hận bởi vì tôi yêu những con người phải chống chọi với cuộc đời để sống, để tin và để hy vọng vào một ngày mai tốt đẹp hơn. Có lẽ không nên lấy tình yêu để bao biện cho lòng thù hận vẩn vơ của mình, nhưng hiện thực không thể phủ nhận là có yêu nên mới có hận, có thích nên mới có ghét, thế nên cũng đành nhờ tình yêu bao biện cho tâm lý của bản thân.

Đối với tôi kỳ thị không phải luôn luôn là một vấn đề xấu, bởi cái xấu cần được kỳ thị, thật sự đấy, nhưng tôi không hiểu sao người ta lại kỳ thị “danh từ”, như Phát xít Đức kỳ thị dòng giống Do Thái, một danh từ bị ám thị những tính từ Hitler ám ảnh vào. Tôi có kỳ thị, qua thời gian chẳng biết đúng sai, nhưng đến bây giờ vẫn tin mình đúng. Tôi luôn kỳ thị vài tính từ và những gì dính vào những tính từ đó. Ví dụ như đã nói ở trên đấy, tôi kỳ thị “phi tự trọng”, và tôi hy vọng nhiều người cũng sẽ kỳ thị những tính từ như tôi, nhưng tôi cũng hy vọng người ta đừng đồng hóa tính từ vào một quần thể danh từ rồi mắc vào cái bẫy giữa số nhỏ và số đông, cái bẫy mà Hitler bị sụp để rồi gây ra những tan thương chất chồng lên số phận của người Do Thái – những con người có ưu có khuyết như chính những người da trắng, những người da vàng, có sự tương đồng và dị biệt với mỗi con người chúng ta. ( Và vì thế cũng xin đừng đồng hóa một số fan thần tượng phi tự trọng thành tất cả các fan có thần tượng)

La Vita è Bella (tên tiếng Anh: Life is beautiful) là một bộ phim viết về người Do Thái, về cuộc đời, về tình yêu, niềm tin và hy vọng trong đêm đen lịch sử của người Do Thái nói riêng, nhân loại nói chung. Tôi yêu La Vita è Bella không phải vì miêu tả thảm sát nặng nề, mà tôi yêu bởi vì La Vita è Bella miêu tả lại hạnh phúc thăng hoa trong đêm giông bão, như yêu khoảnh khắc cổ tích chợt nở hoa. Tôi yêu chất lãng mạn hóm hỉnh mà Roberto Benigni đã phả vào không gian lịch sử u tối đó – nơi trại tập trung tang tóc cốt chất đầy sân. Có thể sự lãng mạn ấy không thực nhưng tôi vẫn yêu nó, yêu sự dung dị của lãng mạn, yêu sự hư ảo của lãng mạn, yêu sự gần gụi của lãng mạn mà phim miêu tả. Và như thế có thể khẳng định La vita è bella là một phim phản chiến có khuynh hướng lãng mạn, không gian lãng mạn rung động xoa dịu sự rúng động từ thông điệp phản chiến điêng điếng trái tim.

Hotaru no haka – Setsuko-chan, có còn ở đó không em?

Hotaru no haka là một anime buồn viết về chiến tranh thế giới thứ hai. Phim dậy sóng cùng My neighbor Totoro tạo nên danh tiếng lẫy lừng cho hãng phim Ghibli. Nếu Totoro là một câu chuyện tình thương màu nắng đầy ngẫu hứng do Hayao Miyazaki tạo nên thì Hotaru no haka là một câu chuyện tình thương màu mưa lắng đọng mà Isao Takahata bất ngờ mang lại cho khán giả của vương quốc anime. Hataru no haka mang phong cách hiện thực đặc trưng của Isao Takahata, nếu không nói là tác phẩm mang nặng tính hiện thực nhất trong số những tác phẩm mà ông đã tạo nên, hiện thực đến trần trụi về cuộc sống của con người trong cuộc đại chiến thế giới, nơi không có phép màu và mơ ước, chỉ có sự cùng quẫn của những kiếp người trong bế tắc thời cuộc mà thôi. Seita và Setsuko khi lạc cha xa mẹ là những số phận lạc loài giữa dòng đời xuôi ngược, chúng mong manh phả thứ ánh sáng lập lòe như những cánh đom đóm phát quang giữa đêm tối lịch sử, hay đêm tối của lòng người?

Hotaru no haka miêu tả lại những cái chết được báo trước, những cái chết khi lâm vào cuộc chiến. Hai đứa trẻ chỉ có đôi ngày được ấm lòng trong vòng tay người mẹ, ấm lòng được cùng mẹ trú ẩn bom rơi trên đỉnh đầu, để có được chút bình yên để anh trai cõng em gái đi trú ẩn bên cạnh mẹ. Nhưng với chiến tranh thì những ngày ấm lòng ấy cũng chóng tan khi mẹ em bị thương nặng trên đường chạy nạn, cái điểm tựa bình yên bỗng dưng rời bỏ hai cá thể bé nhỏ để hai em bơ vơ khi chưa đủ sức để độc lập đương đầu với cuộc đời, nhưng buộc phải đương đầu với nó.